Bỏng lạnh là một trường hợp đặc biệt của bỏng, tuy không quá hiếm gặp nhưng lại rất ít người biết đến. Bỏng lạnh cũng giống như các loại bỏng khác tiềm ẩn rất nhiều mối nguy hiểm như gây phù nề dẫn đến tổn thương tế bào, vết thương bị hoại tử đặc biệt là trong môi trường bỏng lạnh quá lâu mà không được sơ cứu chữa trị người bệnh có thể dẫn đến co giật, thân nhiệt hạ thấp dẫn đến rối loạn ý thức thậm chí là tử vong.
Bỏng lạnh có những cấp độ nào?
Người bị bỏng lạnh cấp độ 2.
Cũng như các loại bỏng khác, bỏng lạnh được chia làm nhiều cấp độ khác nhau từ nhẹ đến nặng:
Cấp độ 1: Đây là cấp độ nhẹ nhất, người bị bỏng vùng tổn thương sẽ có triệu chứng ngứa và đau, vùng da bị tổn thương có thể chuyển màu đỏ hoặc vàng và mất cảm giác tạm thời. Đây là cấp độ nhẹ nhất nên gần như không có nguy hiểm có người bỏng và mức độ phục hồi rất nhanh ngay sau sơ cứu.
Cấp độ 2: Ở cấp độ này vùng do tổn thương sẽ bị đông cứng lại, chỉ bị tổn thương các lớp da ngoài chưa ảnh hưởng đến các mô sâu vì vậy vẫn còn mềm. Ở mức độ này vùng da bỏng lạnh có thể xuất hiện các bọng nước, màu da trở thành màu đen và cứng, mức tổn thương này có thể khỏi sau 1 tháng hoặc mất cảm giác nóng lạnh vùng tổn thương.
Cấp độ 3,4: Đây là cấp độ nguy hiểm nhất và dễ dẫn đến tình trạng hoại tử. Tổn thương ở các cấp độ này là tổn thương toàn bộ, các mô sâu, cơ, máu, gân, các tế bảo thần kinh đều bị đông cứng hoặc chết. Màu da vùng tổn thương này chuyển dần sang màu đen và chứa đầy máu, tiến tới hoại tử. Đối với cấp độ này thông thường sẽ phải tháo cụt các chi hay cắt bỏ phần vùng bị hoại tử.
Sơ cứu và chữa bỏng lạnh
Không để bệnh nhân tiếp súc với lò sưởi, lửa tránh gây tổn thương thêm nặng nề.
Phải nói nguyên nhân dẫn đến tình trạng bỏng lạnh là do nhiệt độ xuống thấpcó thể đột ngột hoặc kéo dài, cơ thể hoặc một vùng cơ thể không chịu được nhiệt độ này nên dẫn đến tình trạng bỏng lạnh. Do vậy việc đầu tiên trong sơ cứu cho bệnh nhân chính là đưa người bệnh đến những nơi ấm áp càng nhanh càng tốt để tránh thân nhiệt tiếp tục hạ:
- Nếu vùng lạnh là các chi ngay lập tức cách ly ra khỏi môi trường lạnh, ủ ấm bằng mọi cách cho chúng ấm lên.
- Nếu quần áo của bệnh nhân bị ướt, ngay lập tức hãy cởi bỏ chúng ra vì nếu để bệnh nhân sẽ tiếp tục bị nhiễm lạnh, nhiệt độ cơ thể chắc chắn không thể tăng lên, sau đó tìm mọi cách cho thân thể bệnh nhân ấm lên như ủ ấm bằng chăn, tăng nhiệt độ môi trường…
- Người bị bỏng lạnh cần được đến nơi ấm áp, điều này rất quan trọng nhằm loại bỏ nguy cơ hạ thân nhiệt, từ đó kích thích cơ thể tự điều chỉnh, ủ ấm hoặc làm ấm bệnh.
Sau đó, hãy ngâm các vùng tổn thương trong nước ấm 40- 42 độ C để làm ấm vùng tổn thương từ 10 đến 20 phút tuỳ theo mức độ bỏng, tuyệt đối, không được cho bệnh nhân tiếp xúc với lửa hay lò sưởi, vì có thể dẫn tới tổn thương nặng nề hơn do bị bỏng kép rất nguy hiểm.
Sau khi ngâm nước ấm, hãy để bệnh nhân nằm bất động hoặc băng kín bằng bông gạc vô trùng nhằm ngăn chặn tổn thương thêm do các tinh thể nước đá di chuyển gây tổn hại mô. Nếu bị bỏng lạnh ở tứ chi thì dùng các miếng đệm để ngăn cách các ngón tay, ngón chân để chúng không co sát vào nhau gây thêm đau đớn. Khi làm ấm phần bị bỏng lạnh, người bệnh sẽ cảm thấy ngứa ran như nghìn ngọn lửa đang cháy trong người vậy. Các khu vực tê buốt sẽ chuyển sang hồng hoặc đỏ,trong trường hợp bỏng cấp 1 và 2 người bệnh sẽ dần dần lấy lại được cảm giác.
Cuối cùng hãy chuyển bệnh nhân đến bệnh viên gần nhất để được bác sĩ chuyên khoa khám và điều trị.
Bỏng lạnh có thể xáy ra ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt là trong điều kiện thời tiết lạnh ở miền Bắc như hiện nay, vì vậy các bậc phụ huynh nên chú ý đến con em mình, giữ ấm cho trẻ vì trẻ là đối tượng dễ tổn thương do da nhạy cảm trước tác động của môi trường và hậu quả để lại thường rất nặng nề. Ngay khi thấy người có cảm giác lạnh, sung tấy đau buốt thì cần gặp chuyên khoa y tế ngay để tránh tình trạng tổn thương nặng nề, bệnh sẽ khó cứu chữa.